Στέβια: Μια νέα γλυκιά επανάσταση;

 

Το πρώτο Διεθνές Συνέδριο για την Ελληνική Στέβια πραγματοποιήθηκε στον Βόλο μόλις πριν λίγες ημέρες. Τα συμπεράσματα πλούσια και ιδιαίτερα ενδιαφέροντα. 
Είναι ένα μικρός πράσινος θάμνος, κατάγεται από τη Λατινική Αμερική και τα φύλλα του περιέχουν διάφορες γλυκαντικές ουσίες, όπως η στεβιοσίδη και η ρεμπαουδιοσίδη, που την καθιστούν δεκάδες φορές γλυκύτερη από τη ζάχαρη, χωρίς όμως να έχει καθόλου θερμίδες. Το 2011 η Ευρωπαϊκή Ενωση ενέκρινε τη χρήση της στέβιας σε τρόφιμα και ποτά και το ερώτημα είναι ένα: μπορεί η στέβια να αντικαταστήσει τη ζάχαρη; Ο χημικός τεχνολόγος τροφίμων Σπύρος Χατζής μάς λύνει τις απορίες. 
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της στέβιας;
Πρόκειται για μια φυσική γλυκαντική ύλη. Αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχει κάποια άλλη φυσική, καθώς όλες οι άλλες που κυκλοφορούν είναι τεχνητά φτιαγμένες στο εργαστήριο ή στο εργοστάσιο. Η καλλιέργεια της στέβιας σήμερα δεν είναι διαδεδομένη. Για παράδειγμα αν μια μεγάλη βιομηχανία που παράγει χυμούς αποφασίσει να αντικαταστήσει ολικώς τη ζάχαρη με στέβια δεν μπορεί να το πραγματοποιήσει. Υπάρχει έλλειμμα. Πιστεύω ότι δεν αναπτύχθηκε κυρίως για λόγους οικονομικούς, καθώς ήταν ανεπτυγμένα πολύ τα τεχνητά γλυκαντικά. Στην Ιαπωνία βέβαια χρησιμοποιείται εδώ και πολλά χρόνια. Για να αρχίσει να μεγαλώνει η χρήση της πρέπει να μπούμε σε μια άλλη λογική. Αν εμείς έχουμε μάθει να τρώμε κουλουράκια με ζάχαρη δεν είναι εύκολο να μεταπηδήσουμε κατευθείαν στα κουλουράκια με στέβια. Θέλει χρόνο. 

Ενα κουταλάκι ζάχαρης σε πόση ποσότητα στέβιας αντιστοιχεί;
Σε πολύ λίγη. Καταρχήν αυτό που λέμε καθαρή στέβια δεν υπάρχει σαν προϊόν. Πρόκειται για μια γενικότερη ονομασία, ώστε να καταλαβαίνουμε γιατί πράγμα μιλάμε. Τα προϊόντα αυτού του φυτού είναι η στεβιοσίδη και η ρεμπαουδιοσίδη. Το ένα είναι 200 φορές γλυκύτερο από τη ζάχαρη και το άλλο 400 φορές. Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι το προϊόν που πουλιέται στον καταναλωτή δεν είναι καθ’αυτό το καθαρό προϊόν, καθώς περιέχει προσμίξεις ουδέτερων διογκωτικών, όπως είναι για παράδειγμα η ερυθριτόλη. Η ερυθριτόλη είναι παράγωγο φρούτων, έχει χαμηλές θερμίδες και δεν έχει γλυκύτητα. Οπότε βάζουμε μια τεράστια ποσότητα ερυθριτόλης με λίγη στέβια, για να μπορέσουμε να πάρουμε μια κουταλιά από αυτό το μείγμα που να αντιστοιχεί στη γλυκύτητα της ζάχαρης. Αν παίρναμε τη στέβια στην καθαρή της μορφή επειδή είναι πολύ γλυκιά θα χρειαζόμασταν ένα κουταλάκι 400 φορές μικρότερο για να τη χρησιμοποιήσουμε. Εξ’ου λοιπόν και η χρησιμοποίηση διογκωτικών, για ευκολία χρήσης λοιπόν.  
Στην ελληνική αγορά σε ποιες μορφές συναντάμε τη στέβια;
Υπάρχουν τα στικάκια, υπάρχουν σε μεγαλύτερες συσκευασίες φακελάκια αλλά και μεγαλύτερες συσκευασίες του κιλού. Συνιστώ πάντως να μην αγοράζουμε από μαγαζιά που πουλάνε χύμα.
Στη ζαχαροπλαστική μπορεί σήμερα να χρησιμοποιηθεί η στέβια;
Οχι, σε όλες τις περιπτώσεις ακόμη. Δεν έχουμε βρει τον κατάλληλο τρόπο, χρειάζεται έρευνα. Προς το παρόν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε συνταγές που δεν χρησιμοποιούν τη ζάχαρη ως διογκωτικό μέσο, αλλά μόνο για γλύκανση. Ας πούμε δεν μπορείς να κάνεις μαρέγκα γιατί έχει άλλες ιδιότητες ο κρύσταλλος της ζάχαρης από τους κρυστάλλους της στέβιας. Οπως αναφέρθηκε και στο συνέδριο όταν για αιώνες έχει αναπτυχθεί μια μαγειρική και μια γαστρονομία επάνω στη ζάχαρη δεν μπορεί να αλλάξει σε μια στιγμή. Θέλει έρευνα, να βρεθούν οι κατάλληλες συνταγές που θα χρησιμοποιήσουν και θα βγάλουν τα καλά της στέβιας.


πηγή

Ποια σαρακοστιανά ανεβάζουν τη χοληστερίνη

Βρισκόμαστε προς την αρχή της σαρακοστής όπου ο περισσότερος κόσμος ξεκινάει νηστεία, ή σκοπεύει να αρχίσει νηστεία την Μεγάλη Εβδομάδα.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αλλάζουν οι διατροφικές μας συνήθειες βγάζοντας τα ζωικά προϊόντα από το καθημερινό διαιτολόγιο και αντικαθιστώντας τα με όσπρια, λαχανικά και θαλασσινά.
Αυτή η αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες έχει σαν αποτέλεσμα να επηρεαστεί η υγεία μας άλλοτε θετικά και άλλοτε αρνητικά.
Στο επιστημονικό άρθρο που θα διαβάσετε θα ενημερωθείτε ποια σαρακοστιανά περιέχουν χοληστερίνη και ποιες ομάδες ανθρώπων θα πρέπει να τρώνε με μέτρο. 
Στην οικογένεια των θαλασσινών, συμπεριλαμβάνονται τα οστρακοειδή(αστακός, γαρίδα, καραβίδα, μύδια, στρείδια) και τα μαλάκια(καλαμάρι, χταπόδι, σουπιά).
Κατά καιρούς έχουν κατηγορηθεί για τα μεγάλα ποσά διαιτητικής χοληστερόλης που περιέχουν και ότι δεν θα πρέπει να καταναλώνονται από άτομα που πάσχουν από δυσλιπιδαιμίες (αυξημένη χοληστερόλη, LDL , τριγλυκερίδια) καθώς και από άτομα με καρδιαγγειακά νοσήματα. Ύστερα από πολυάριθμες έρευνες αποδείχτηκε πως η κύρια αιτία αύξησης της χοληστερόλης του πλάσματος από διαιτητικούς παράγοντες είναι η συγκέντρωση των τροφίμων σε κορεσμένο λίπος(κρέας, γαλακτοκομικά πλήρη σε λιπαρά) αλλά και των τρανς λιπαρών(επεξεργασμένα τρόφιμα, σφολιάτες, μαργαρίνη) και όχι η συγκέντρωση τους αμιγώς σε χοληστερόλη.
Συνεπώς, ενώ τα θαλασσινά περιέχουν όντως μεγάλα ποσά χοληστερόλης, η κατανάλωσή τους δεν φαίνεται να επηρεάζει τη χοληστερόλη του αίματος, καθώς είναι φτωχά σε κορεσμένα λιπαρά. Με τον τρόπο αυτό απενεχοποιούνται εν μερη τα θαλασσινά αφού τα λιπαρά που περιέχονται σε όλα τα θαλασσινά τρόφιμα είναι κυρίως μονοακόρεστα (όπως στο ελαιόλαδο) και πολύακόρεστα (ω3-ω6) που ως γνωστόν έχουν αγγειοπροστατευτική δράση αλλά συντελούν και στην μείωση της ολικής χοληστερόλης ενώ η συγκέντρωση τους σε λιπαρά είναι πολύ μικρή και σε κορεσμένο λίπος μηδαμινή.
Συγκεκριμένα το χταπόδι , τα στρείδια και το καβούρι έχουν πολύ χαμηλά ποσά χοληστερόλης ενώ τα μεγαλύτερα, τα έχουν τα καλαμάρια.
Έχει αναφερθεί σε έρευνες πως η κατανάλωση ποσοτήτων από μύδια, στρείδια και χτένια αυξάνει την χοληστερόλη σε άτομα που ήδη πάσχουν από δυσλιπιδαιμία ενώ δεν επηρεάζει το λιπιδαιμικό προφίλ σε άτομα με φυσιολογικά επίπεδα χοληστερόλης .Επίσης η μέτρια κατανάλωση από γαρίδες δεν οδηγεί σε αύξηση της χοληστερόλης ,σε αντίθεση με την κατανάλωση καλαμαριού που την αυξάνει .
Ο παρακάτω πίνακας μας δίνει πληροφορίες για την περιεκτικότητα των θαλασσινών σε χοληστερόλη ανα 100 γρ.
Πηγή : United States Department of Agriculture (USDA)
Είδος θαλασσινού(ωμό)/ Περιεκτικότητα σε χοληστερόλη σε mg
Καλαμάρια 233 mg
Γαρίδες 200 mg
Σουπιές 112 mg – Βρασμένες 350 mg
Μύδια 100 mg
Αστακός 90 mg
Στρείδια 63 mg
Χταπόδι 48 mg – Βρασμενο 100mg
Ποια τα επιθυμητά επίπεδα LDL χοληστερίνης;
Επιθυμητά επίπεδα LDL χοληστερίνη
Άτομα χωρίς στεφανιαία νόσο και με 1 παράγοντα κίνδυνου 160 mg/dl
Άτομα χωρίς στεφανιαία νόσο και με 2 ή περισσότερους παράγοντες κίνδυνου <130 mg/dl
Άτομα με στεφανιαία νόσο <100 mg/d
Θα πρέπει να αναφερθεί πως όλα τα παραπάνω ισχύουν στην περίπτωση που τα συγκεκριμένα τρόφιμα μαγειρευτούν σωστά με προσοχή στο χρήση ελαιόλαδου και αλατιού .Όπως ισχύει για όλες τις τροφές, έτσι και με τα θαλασσινά όταν τηγανιστούν ή μαγειρευτούν με σάλτσες με πολλά λιπαρά έχουν πολύ περισσότερη χοληστερόλη αλλά και κορεσμένο λίπος. Θα πρέπει πάντα να έχουμε στο μυαλό μας και την ποσότητα του γεύματος που θα καταναλώσουμε , η οποία δεν θα πρέπει να ξεπερνάει τα 150 gr.
Ένα επιπλέον στοιχείο που έχει να κάνει με τα θαλασσινά είναι το ότι περιέχουν και αρκετή ποσότητα νατρίου , οπότε θα είναι καλό να καταναλώνονται με προσοχή από ασθενείς με αυξημένη αρτηριακή πίεση και κυρίως να μην γίνεται ταυτόχρονη χρήση επιτραπέζιου αλατιού.
Επίσης μια άλλη κατηγορία ατόμων που θα πρέπει να είναι προσεκτικοί κατά την περίοδο της νηστείας και την αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες τους είναι τα άτομα που πάσχουν από Σακχαρώδη Διαβήτη και ιδιαίτερα αυτοί που κάνουν χρήση ινσουλίνης ή λαμβάνουν ινσουλίνο-εκκριτικά φάρμακα (π.χ. Diamicron, Solosa). Τα φάρμακα αυτά, σε περίπτωση που ο ασθενής παραλείψει κάποιο γεύμα ή δεν τρώει ικανή ποσότητα υδατανθράκων (ζυμαρικά-ψωμί, ρύζι κλπ), μπορεί να προκαλέσουν υπογλυκαιμία. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να προηγείται συνεννόηση με τον ιατρό τους και να τροποποιείται όσο το δυνατό καταλληλότερα το φαρμακευτικό σχήμα και να δίνονται διαιτητικές συμβουλές .
Τροφές όπως , τα φρέσκα φασολάκια, ο αρακάς , τα όσπρια , τα ζυμαρικά, το ρύζι, και οι πατάτες περιέχουν μεγάλες ποσότητες υδατανθράκων επομένως η ποσότητα τους δεν μπορεί να υπερβαίνει τις ποσότητες που καθορίζονται από το ήδη υπάρχον διαιτολόγιο
Ορισμένα «λαδερά» μαγειρευτά φαγητά, όπως οι μπάμιες , το σπανάκι , οι αγγινάρες , οι μελιτζάνες έχουν πολύ χαμηλότερη περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες με αποτέλεσμα να μπορούν να καταναλωθούν σε κανονική ποσότητα μερίδας εφόσον βέβαια έχουν μαγειρευτεί, με την προβλεπόμενη από το διαιτολόγιο, ποσότητα ελαιόλαδου.
Επίσης η κατανάλωση σε φρούτα δεν πρέπει να αυξηθεί κατά την νηστεία , λόγω της περιεκτικότητας τους σε φρουκτόζη , με αποτέλεσμα να επηρεαστούν τα επίπεδα γλυκόζης του αίματος .
Τέλος μια άλλη ομάδα ατόμων που θα πρέπει να είναι προσεκτική κατά την περίοδο της νηστείας και που θα πρέπει να σκεφθεί σοβαρά εάν θα κάνει νηστεία , είναι οι ασθενείς που λαμβάνουν αντιπηκτική αγωγή .
Συγκεκριμένα, τα τρόφιμα που είναι πλούσια σε βιταμίνη Κ μπορούν να μειώσουν την αποτελεσματικότητα της αντιπηκτικής αγωγής που λαμβάνει ένας ασθενής. Αυτό συμβαίνει διότι, όσο μεγαλύτερη ποσότητα βιταμίνης Κ προσλαμβάνουμε με τα τρόφιμα, τόσο πιο μεγάλη είναι η παραγωγή παραγόντων από το συκώτι, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι πιθανότητες πήξης του αίματος και άρα θρόμβωσης του αίματος
Με τη νηστεία αυξάνεται η ποσότητα λήψεως τέτοιων τροφών (μπρόκολο, σπανάκι, σέλινο, πράσινο λάχανο, λαχανάκια Βρυξελλών, φασολάκια, μπάμιες, κολοκυθάκια, κουνουπίδι κ.τ.λ ) με αποτέλεσμα να επηρεάζεται και η πηκτικότητα του αίματος
Μετά από έρευνες οι καρδιολόγοι κατέληξαν στο συμπέρασμα , πως η νηστεία για αυτή την ομάδα ατόμων είναι απαγορευτική ,καθώς «οι απότομες αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες μπορεί να οδηγήσει σε απόφραξη των βαλβίδων της καρδιάς, υποβάλλοντας σε κίνδυνο τη ζωή τους», όπως ανέφεραν οι επιστήμονες του Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιολογίας (ΕΛΙΚΑΡ), σε συνέντευξη τύπου για το 26ο Διεθνές Συνέδριο του Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιολογίας που πραγματοποιήθηκε από τις 28 έως 30 Απριλίου 2011.
Όλα αυτά βέβαια ακολουθώντας το χρυσό κανόνα : σωστή και ισορροπημένη διατροφή
Καλή Σαρακοστή.

Πλεονεκτήματα, μειονεκτήματα και κίνδυνοι από τις διατροφικές ελλείψεις στη νηστεία της Μεγάλης Σαρακοστής

Η νηστεία της Μεγάλης Σαρακοστής για πολλούς αποτελεί μια περίοδο φυσικής αποτοξίνωσης του οργανισμού από την ευρεία κατανάλωση ζωικών προϊόντων που παρατηρείται τις υπόλοιπες ημέρες του χρόνου.

Διατροφικώς, συνίσταται σε αποχή από όλα τα ζωικά προϊόντα. Τρόφιμα που αποκλείονται από το διαιτολόγιο είναι τα γαλακτοκομικά, το κρέας, το ψάρι, το αβγό. Αποτέλεσμα του αποκλεισμού αυτών των τροφίμων από το διαιτολόγιο είναι η αυξημένη κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, ζυμαρικών, ψωμιού, οσπρίων, λαδερών φαγητών, ώστε να επιτευχθεί ενεργειακό ισοζύγιο.
Πλεονεκτήματα της Νηστείας

Παρακολουθώντας τα παραπάνω διακρίνουμε ότι οι συστάσεις της νηστείας μοιάζουν αρκετά με αυτές της Μεσογειακής Διατροφής, ενός από τους υγιεινότερους τύπους διατροφής στον κόσμο.

Αναλύοντας τον τρόπο διατροφής παρατηρούμε ότι κατά τη νηστεία:

-Αυξάνεται η πρόσληψη φυτικών ινών που ευθύνονται για την ομαλή λειτουργία του πεπτικού και καρδιαγγειακού συστήματος και την μείωση εμφάνισης καρκίνου του παχέως εντέρου.

-Αυξάνεται η πρόσληψη μικροστοιχείων με αντιοξειδωτική δράση όπως είναι η βιταμίνη C, βιοφλαβονοειδή, τα οποία βελτιώνουν την λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.

-Καλύπτουν τον οργανισμό από την αρνητική δράση των ελευθέρων ριζών προφυλάσσοντας τα τοιχώματα των αγγείων και τον οργανισμό από διάφορες μορφές καρκίνου.

-Αυξάνεται η πρόσληψη βιταμινών συμπλέγματος Β, που σχετίζονται με την καλή λειτουργία του νευρικού μας συστήματος και όχι μόνο.

-Αυξάνεται η πρόσληψη μονοακόρεστων και πολυακόρεστων λιπαρών, τα οποία παρέχουν αυξημένες ποσότητες ω-3 και ω-6 λιπαρών οξέων, βελτιώνοντας την καρδιακή και νευρική λειτουργία, και το λιπιδαιμικό προφίλ του οργανισμού.

Μειονεκτήματα της Νηστείας

Ο αποκλεισμός δύο βασικών ομάδων τροφίμων (γαλακτοκομικών και κρέατος) από το διαιτολόγιο δημιουργεί αυξημένες πιθανότητες έλλειψης βασικών θρεπτικών συστατικών που σε άλλα διαστήματα του έτους συνηθίζουμε να λαμβάνουμε από αυτές.

Τέτοια συστατικά μπορεί να είναι:

Πρωτεΐνες

Βασικό μακροθρεπτικό συστατικό που λαμβάνεται σε μειωμένες ποσότητες είναι οι πρωτεΐνες, τις οποίες συνηθίζουμε να λαμβάνουμε καθημερινά από τα ζωικά προϊόντα.

Η επαρκής πρόσληψη πρωτεϊνών είναι υπεύθυνη για την ομαλή ανάπτυξη, και την διατήρηση του μυϊκού ιστού στον οργανισμό.

Ο μυϊκός ιστός είναι ο βασικός μεταβολικά δραστήριος ιστός που ορίζει και τα επίπεδα του βασικού μεταβολισμού (δηλαδή τον ρυθμό καύσεων) κάθε ανθρώπου.

Ασβέστιο

Σημαντικό συστατικό που επίσης μπορεί παρατηρείται σε έλλειψη κατά την περίοδο της νηστείας είναι το ασβέστιο.
Το νηστίσιμο διαιτολόγιο αδυνατεί να παρέχει την απαραίτητη ποσότητα ασβεστίου στον οργανισμό κυρίως λόγω της έλλειψης γαλακτοκομικών αλλά και της χαμηλής βιοδιαθεσιμότητας του από τα τρόφιμα φυτικής προέλευσης.

Σίδηρος

Σημαντικότατο συστατικό, το οποίο βοηθάει την καλύτερη οξυγόνωση του οργανισμού και παροχή ενέργειας. Ιδιαίτερα αναγκαίος για τα παιδιά, τους αθλητές και άτομα με έντονη δραστηριότητα.

Η έλλειψη του κρέατος και των ζωικών τροφών από το νηστίσιμο διαιτολόγιο μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα προβλήματα σε ομάδες πληθυσμού με υψηλές απαιτήσεις, όπως γυναίκες με ιστορικό αναιμίας.

Β12

Η βιταμίνη Β12 συντελεί στην ομαλή παραγωγή και ανάπτυξη ερυθροκυττάρων. Η μειωμένη της πρόσληψη οδηγεί στην ανάπτυξη αναιμίας.

Ποιοι κινδυνεύουν να εμφανίσουν ελλείψεις

Τα παιδιά και οι έφηβοι
Οι έγκυες και οι θηλάζουσες
Αθλητές
Γυναίκες με ιστορικό οστεοπενίας ή οστεοπόρωσης
Γυναίκες με ιστορικό αναιμίας

Απαραίτητες συμβουλές για να κάνετε τη νηστεία πλήρη

Βάλτε στη διατροφή σας πρωτεΐνες καλής ποιότητας

Φυτικές τροφές που περιέχουν πρωτεΐνες σχετικά «υψηλής βιολογικής αξίας», που παρουσιάζουν δηλαδή παρόμοια σύσταση με τις αντίστοιχες του κρέατος, είναι τα όσπρια και οι ξηροί καρποί, τα θαλασσινά, το ρύζι, το σιτάρι, το σουσάμι και το ταχίνι, η σόγια, τα μανιτάρια, ιδίως όταν συνδυάζονται μεταξύ τους (π.χ. φακόρυζο, ριζότο με μανιτάρια)

Αυξήστε την πρόσληψη τροφών που περιέχουν σίδηρο και βιταμίνη Β12
Τροφές που θα σας βοηθήσουν να μην εμφανίσετε τέτοιες ελλείψεις κατά τη νηστεία είναι κατά πρώτο λόγο τα θαλασσινά και κατά δεύτερο τα όσπρια, οι ξηροί καρποί, το σουσάμι και το σπανάκι.

Βρείτε εναλλακτικές πηγές ασβεστίου
Καλές πηγές ασβεστίου κατά την περίοδο της νηστείας είναι οι ξηροί καρποί (ιδιαιτέρως τα αμύγδαλα) ο χαλβάς, το σησάμι, το ταχίνι, το γάλα και τυρί σόγιας και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά (σπανάκι, μαρούλι, σέσκουλο, λάπαθο, μπρόκολο).

Πώς λοιπόν οι οδηγίες αυτές μεταφράζονται στην πράξη;

Βάλτε ως:

Κυρίως γεύματα:

σουπιές με σπανάκι, χταπόδι με μακαρονάκι, ριζότο με θαλασσινά,
Συνδυασμούς όπως ρεβιθόρυζο, φακόρυζο, ριζότο με μανιτάρια

Σαλάτες:

Πράσινα φυλλώδη λαχανικά (μπρόκολο, σπανάκι) με λίγο σουσάμι
Σαλάτες με θαλασσινά

Σνακ:

Ανάλατους ξηρούς καρπούς, αμύγδαλα, παστέλι

Ιατροί ή έμμισθοι συνεργάτες των φαρμακοεταιρειών;;Επινοούν ασθένειες και πουλάνε φάρμακα και συνταγές για τους υγιείς!

Κείμενο των RAY ΜΟΥΝΙΗΑΝ και ALAN CASSELS
Δημοσιεύτηκε στην ελληνική έκδοση της Le Monde Diplomatique, 18/6/2006

____________________

Ο γιατρός Νοκ του Ζιλ Ρομάν είχε πλουτίσει μ' αυτή τη μέθοδο: κάθε υγιής άνθρωπος που έμπαινε στο ιατρείο του, έβγαινε άρρωστος και έτοιμος να ξοδέψει χρήματα χωρίς να τα υπολογίζει, για να θεραπευτεί (1). Αντίστοιχα, σήμερα, ορισμένες φαρμακευτικές εταιρείες, έχοντας εξαντλήσει τα όρια της αγοράς των ασθενών, στρέφονται στους υγιείς, για να εξασφαλίσουν τη συνέχιση της ανάπτυξής τους. Γι' αυτό, χρησιμοποιούν προωθημένες διαφημιστικές τεχνικές.
Πριν από περίπου τριάντα χρόνια, ο επικεφαλής μιας από τις μεγαλύτερες φαρμακευτικές εταιρείες του κόσμου διατύπωσε μια ιδιαίτερα διαφωτιστική άποψη. Ενώ πλησίαζε τη συνταξιοδότηση, ο πολύ δυναμικός διευθυντής της Merck, Χένρι Γκάντσντεν, εξομολογήθηκε στο περιοδικό «Fortune» την απογοήτευσή του, βλέποντας την εν δυνάμει αγορά της εταιρείας του να περιορίζεται μόνο στους ασθενείς. Ο Γκάντσντεν εξήγησε ότι θα προτιμούσε η Merck να γίνει ένα είδος Wringley -παράγει και διανέμει τσίχλες- και δήλωσε ότι το όνειρό του εδώ και καιρό ήταν να παράγει φάρμακα που θα προορίζονται για... υγιείς, γιατί έτσι η Merck θα είχε τη δυνατότητα να «πουλάει σ' όλο τον κόσμο».
Τρεις δεκαετίες αργότερα, το ενθουσιώδες όνειρο του Χένρι Γκάντσντεν έχει γίνει πραγματικότητα.
Οι στρατηγικές του μάρκετινγκ των μεγαλύτερων φαρμακευτικών εταιρειών στοχεύουν πλέον με επιθετικό τρόπο στους υγιείς. Οι καθημερινές μεταπτώσεις της ζωής έχουν γίνει πνευματικές διαταραχές, οι κοινές, σε τελική ανάλυση, δυσφορίες έχουν μετατραπεί σε τρομακτικές παθήσεις και όλο και περισσότεροι φυσιολογικοί άνθρωποι έχουν μεταμορφωθεί σε ασθενείς. Με τη βοήθεια των διαφημιστικών εκστρατειών, η φαρμακοβιομηχανία, που έχει κύκλο εργασιών περίπου 500 δισεκατομμύρια δολάρια, εκμεταλλεύεται τους βαθύτερους φόβους μας: τον θάνατο, τη σωματική φθορά και την αρρώστια -αλλάζοντας, έτσι, στην κυριολεξία, αυτό που είναι ο άνθρωπος.
Οι φαρμακευτικοί γίγαντες, που δίκαια ανταμείβονται όταν σώζουν ανθρώπινες ζωές και ελαττώνουν τον πόνο, δεν αρκούνται πια να πωλούν φάρμακα σε όσους τα έχουν ανάγκη. Στη Γουόλ Στριτ, άλλωστε, πιστεύουν ότι πείθοντας τους υγιείς πως είναι άρρωστοι αποκομίζεις μεγάλα κέρδη.

Υποψήφιοι ασθενείς

Ενώ η πλειονότητα των κατοίκων των ανεπτυγμένων χωρών απολαμβάνει μια ζωή με περισσότερη διάρκεια, υγεία και δυναμικότητα από τη ζωή των προγόνων της, ο οδοστρωτήρας των εκστρατειών διαφήμισης ή ευαισθητοποίησης, που διεξάγονται συστηματικά, μετατρέπει τους υγιείς που ανησυχούν για την υγεία τους σε φιλάσθενους.
Ασήμαντα προβλήματα περιγράφονται ως ιδιαίτερα σοβαρές παθήσεις, έτσι ώστε η συστολή να καθίσταται «διαταραχή κοινωνικού άγχους» και η προεμμηνορροϊκή ένταση διανοητική πάθηση που ονομάζεται «προεμμηνορροϊκή παθολογική διαταραχή».
Το απλό γεγονός ότι κάποιος ανήκει σε μια ομάδα «κινδύνου», με την πιθανότητα να αναπτύξει μια παθολογία, γίνεται παθολογία από μόνο του. Το επίκεντρο αυτού του μοντέλου πωλήσεων βρίσκεται στις Ηνωμένες Πολιτείες, τόπο συγκέντρωσης πολλών πολυεθνικών φαρμακευτικών εταιρειών.
Η χώρα, όπου κατοικεί λιγότερο από το 5% του παγκόσμιου πληθυσμού, αντιπροσωπεύει ήδη σχεδόν το 50% της αγοράς συνταγογραφημένων φαρμάκων. Στις ΗΠΑ, οι δαπάνες για την υγεία διογκώνονται διαρκώς, περισσότερο από ό,τι σε οποιαδήποτε άλλη χώρα στον κόσμο, σημειώνοντας αύξηση περίπου 100% σε διάστημα έξι χρόνων -κι αυτό, όχι μόνο επειδή καταγράφεται ταχεία άνοδος στις τιμές των φαρμάκων, αλλά και γιατί οι γιατροί συνταγογραφούν ολοένα και περισσότερα φάρμακα.
Από το γραφείο του, που βρίσκεται στην καρδιά του Μανχάταν, ο Βινς Πέρι βρίσκεται στην κορυφή του παγκόσμιου μάρκετινγκ. Ειδικός στη διαφήμιση, πλέον επιδίδεται στην πιο προωθημένη μορφή πώλησης φαρμάκων: επιδιώκει να δημιουργήσει νέες ασθένειες, από κοινού με τις φαρμακευτικές εταιρείες.
Σ' ένα εντυπωσιακό άρθρο, με τίτλο «Η τέχνη της αξιολόγησης της κατάστασης υγείας», ο Πέρι αποκάλυψε πρόσφατα τα τεχνάσματα που χρησιμοποιούν αυτές οι εταιρείες για να «ευνοούν τη δημιουργία» ιατρικών διαταραχών (2). Μερικές φορές, πρόκειται για μια κατάσταση ελάχιστα γνωστή και η οποία προσελκύει ξανά το ενδιαφέρον, καθώς άλλες φορές επαναπροσδιορίζεται με νέο όνομα μια ασθένεια που είναι γνωστή, ενώ, συχνά, δημιουργείται μια νέα δυσλειτουργία από το μηδέν.
Μεταξύ των αγαπημένων «νέων ασθενειών» του Πέρι βρίσκεται η στυτική δυσλειτουργία, η διαταραχή του ελλείμματος συγκέντρωσης στους ενήλικες και το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο που ήδη αναφέρθηκε -και το οποίο είναι τόσο αμφιλεγόμενο, ώστε οι ερευνητές εκτιμούν ότι δεν υπάρχει.
Με σπάνια ειλικρίνεια, ο Πέρι εξηγεί τον τρόπο με τον οποίο οι φαρμακευτικές εταιρείες όχι μόνο αξιολογούν και ορίζουν επιτυχημένα προϊόντα, όπως το Προζάκ και το Βιάγκρα, αλλά αξιολογούν και ορίζουν επίσης τις συνθήκες που διαμορφώνουν την αγορά για παρόμοια φάρμακα.
Υπό την επιτήρηση των υπευθύνων του μάρκετινγκ της φαρμακοβιομηχανίας, ειδικοί της υγείας και γκουρού, όπως ο Πέρι, κάθονται γύρω από ένα τραπέζι για να «βρουν νέες ιδέες σχετικά με ασθένειες και καταστάσεις της υγείας».
Στόχος είναι, όπως λέει ο ίδιος, να αναγκάσουν τους πελάτες των εταιρειών σ' ολόκληρο τον κόσμο να αντιμετωπίσουν την υγεία με νέα οπτική. Ενώ, σκοπός τους παραμένει πάντοτε να εδραιωθεί μια σχέση ανάμεσα στην υγεία και τα φάρμακα, έτσι ώστε να μεγιστοποιηθούν οι πωλήσεις.

Αγορές για νέες παθήσεις

Η ιδέα ότι οι πολυεθνικές του τομέα της φαρμακοβιομηχανίας βοηθούν στη δημιουργία νέων ασθενειών ίσως φαίνεται περίεργη σε πολλούς. Ωστόσο, είναι κοινός τόπος στον χώρο της βιομηχανίας. Ετσι, μια πρόσφατη έκθεση του περιοδικού «Business Insights», που απευθύνεται στους διευθυντές πολυεθνικών, επιβεβαιώνει ότι η ικανότητα «να δημιουργούν αγορές για νέες παθήσεις» μεταφράζεται σε πωλήσεις που υπολογίζονται σε δισεκατομμύρια δολάρια.
Σύμφωνα με την έκθεση, μία από τις πιο αποδοτικές στρατηγικές συνίσταται στην αλλαγή της νοοτροπίας των ανθρώπων οι οποίοι θεωρούν τις παθήσεις τους ασήμαντες. Πρέπει να «πειστούν» ότι «προβλήματα που χαρακτηρίζονταν το πολύ πολύ ενοχλήσεις», χρήζουν, στο εξής, «ιατρικής παρέμβασης».
Χαιρετίζοντας την επιτυχία της ανάπτυξης κερδοφόρων αγορών που συνδέονται με νέες διαταραχές της υγείας, η έκθεση εμφανίζεται ιδιαίτερα αισιόδοξη όσον αφορά στο χρηματοοικονομικό μέλλον της φαρμακοβιομηχανίας:
«Τα επόμενα χρόνια θα γίνουμε οι προνομιούχοι μάρτυρες της δημιουργίας ασθενειών που θα έχουν αναδόχους τις επιχειρήσεις».
Βέβαια, με δεδομένη την ευρεία κλίμακα των πιθανών παθήσεων, είναι δύσκολο να οριστεί μια ξεκάθαρη γραμμή ανάμεσα στους υγιείς και τους ασθενείς. Τα όρια που χωρίζουν το «φυσιολογικό» από το «μη φυσιολογικό» είναι συχνά πολύ ελαστικά, ενώ είναι δυνατόν να διαφέρουν ριζικά από χώρα σε χώρα και να εξελίσσονται με την πάροδο του χρόνου. Ομως αυτό που προκύπτει με σαφήνεια είναι ότι όσο διευρύνεται ο ορισμός μιας παθολογίας, τόσο περισσότερο αφορά σε πιθανούς ασθενείς, με αποτέλεσμα να μεγαλώνει η αγορά για τους παραγωγούς σκευασμάτων σε χάπια και κάψουλες.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι ειδικοί της υγείας που συντάσσουν τα πρωτόκολλα είναι ταυτόχρονα υπάλληλοι της φαρμακοβιομηχανίας, η οποία πλουτίζει με βάση τον τρόπο που συντάσσονται τα πρωτόκολλα υγείας. Σύμφωνα με τους ειδικούς, το 90% των ηλικιωμένων Αμερικανών θα υποφέρει από μια διαταραχή που ονομάζεται «αρτηριακή υπέρταση». Σχεδόν οι μισές Αμερικανίδες προσβάλλονται από μια δυσλειτουργία που αποκαλείται «γυναικεία σεξουαλική δυσλειτουργία», ενώ πάνω από 40 εκατομμύρια Αμερικανοί θα έπρεπε να παρακολουθούνται λόγω της υψηλής τιμής χοληστερόλης που έχουν.
Με τη βοήθεια των μέσων ενημέρωσης που αναζητούν πηχυαίους τίτλους, η τελευταία πάθηση παρουσιάζεται συστηματικά ως ευρύτατα διαδεδομένη στον πληθυσμό, σοβαρή, αλλά, κυρίως, θεραπεύσιμη, χάρη στα φάρμακα.
Οι εναλλακτικές μέθοδοι για την κατανόηση και την αντιμετώπιση των προβλημάτων υγείας, καθώς και η μείωση του εικαζόμενου αριθμού των ασθενών, συχνά τίθενται σε δεύτερη μοίρα, προκειμένου να ικανοποιηθεί η φρενήρης προώθηση των φαρμάκων.

Πωλητές ασθενειών

Η αμοιβή των ειδικών με ζεστό χρήμα δεν σημαίνει απαραίτητα την εξαγορά της επιρροής τους.
Ομως στα μάτια πολλών παρατηρητών, γιατροί και φαρμακοβιομηχανία διατηρούν πολύ στενούς δεσμούς. Μολονότι οι ορισμοί των ασθενειών διευρύνονται, τα αίτια αυτών των υποτιθέμενων επιδημιών περιγράφονται όσο το δυνατόν λιγότερο. Στον κόσμο αυτού του είδους μάρκετινγκ, ένα σημαντικό πρόβλημα υγείας, όπως οι καρδιαγγειακές παθήσεις, μπορεί να εξετάζεται μέσα από το μικροσκόπιο της τιμής της χοληστερόλης ή της αρτηριακής πίεσης ενός ατόμου, η πρόληψη των ισχιακών καταγμάτων των ηλικιωμένων ατόμων συγχέεται με την εμμονή των υγιών ηλικιωμένων γυναικών για την οστική μάζα, ενώ η προσωπική απόγνωση οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε μια χημική ανισορροπία της σεροτονίνης στον εγκέφαλο.
Το γεγονός ότι οι ειδικοί επικεντρώνονται σ' ένα μέρος του προβλήματος, οδηγεί στην περιφρόνηση των πιο σημαντικών διακυβευμάτων, πολλές φορές εις βάρος των ατόμων και της κοινωνίας.
Για παράδειγμα, αν πρωταρχικός στόχος ήταν η βελτίωση της υγείας, μερικά από τα εκατομμύρια δολάρια που επενδύονται στις δαπανηρές εκστρατείες κατά της χοληστερόλης, οι οποίες απευθύνονται σε υγιείς, ή σε εκστρατείες για την καταπολέμηση του καπνίσματος, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν με πιο αποτελεσματικό τρόπο, για την προώθηση της σωματικής άσκησης και τη βελτίωση της διατροφικής ισορροπίας.
Η «πώληση» ασθενειών επιτυγχάνεται με διάφορες τεχνικές του μάρκετινγκ, αλλά η πιο διαδεδομένη παραμένει η τεχνική του φόβου:
Για να πουλήσουν στις γυναίκες την ορμόνη-υποκατάστατο κατά τη φάση της εμμηνόπαυσης, χρησιμοποιούν τον φόβο της καρδιακής προσβολής. Για να πουλήσουν στους γονείς την ιδέα σύμφωνα με την οποία η παραμικρή μελαγχολία απαιτεί βαριά φαρμακευτική αγωγή, χρησιμοποιούν τον φόβο της αυτοκτονίας των νέων. Για να πουλήσουν τα χάπια κατά της χοληστερόλης με αυτόματη συνταγογράφηση, χρησιμοποιούν τον φόβο ενός πρόωρου θανάτου. Κι όμως, κατά ειρωνικό τρόπο, τα χάπια που αποτελούν αντικείμενο υπερβολικής διαφήμισης, μερικές φορές προκαλούν τα ίδια τις βλάβες που υποτίθεται ότι προλαμβάνουν.
Η ορμονική θεραπεία υποκατάστασης αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής στις γυναίκες, ενώ υπάρχουν ενδείξεις ότι τα αντικαταθλιπτικά χάπια αυξάνουν τον κίνδυνο αυτοκτονικών σκέψεων στους νέους. Τουλάχιστον ένα από τα διαδεδομένα χάπια κατά της χοληστερόλης αποσύρθηκε από την αγορά, καθώς είχε προκαλέσει τον θάνατο «ασθενών». Σε μία από τις πιο σοβαρές περιπτώσεις, το φάρμακο που χορηγήθηκε για να θεραπεύσει συνηθισμένα εντερικά προβλήματα, προκάλεσε τέτοια δυσκοιλιότητα στους ασθενείς, ώστε οδηγήθηκαν στο θάνατο. Ωστόσο, σ' αυτήν την περίπτωση, όπως και σε πολλές άλλες, οι εθνικές αρχές ελέγχου μοιάζουν να ενδιαφέρονται περισσότερο να προστατεύσουν τα κέρδη των φαρμακευτικών εταιρειών παρά τη δημόσια υγεία.
Η χαλάρωση του ελέγχου των διαφημίσεων στις ΗΠΑ, στα τέλη της δεκαετίας του '90, μεταφράστηκε σε μια επίθεση χωρίς προηγούμενο του φαρμακευτικού μάρκετινγκ, με στόχο το σύνολο των ανθρώπων, οι οποίοι βομβαρδίζονται πλέον με περισσότερα από δέκα διαφημιστικά μηνύματα τη μέρα.
Την ίδια τύχη έχουν και οι τηλεθεατές της Νέας Ζηλανδίας, ενώ, σε άλλες χώρες, το φαρμακευτικό λόμπι θα ήθελε να επιβάλλει το ίδιο είδος απορύθμισης.

Παλιό σενάριο

Πριν από τριάντα χρόνια και πλέον, ένας ανεξάρτητος ερευνητής με το όνομα Ιβάν Ιλιτς έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου, διαβεβαιώνοντας ότι η ανάπτυξη του ιατρικού κατεστημένου «φαρμακοποιούσε» την ίδια τη ζωή, υπονομεύοντας την ικανότητα των ανθρώπων να αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα του πόνου και του θανάτου και μετατρέποντας έναν πολύ σημαντικό αριθμό πολιτών με ψευδισμό σε ασθενείς. Επέκρινε το ιατρικό σύστημα «που ισχυρίζεται ότι έχει εξουσία πάνω στους ανθρώπους που δεν είναι ακόμη άρρωστοι, στους ανθρώπους για τους οποίους λογικά δεν μπορούμε να περιμένουμε ότι θα πάνε καλύτερα, στους ανθρώπους για τους οποίους τα φάρμακα των γιατρών αποδεικνύονται τουλάχιστον το ίδιο αποτελεσματικά με αυτά που χορηγούν οι θείοι και οι θείες (3)».
Πιο πρόσφατα, μια ιατρική συντάκτρια, η Λιν Πάγερ, περιέγραφε, με τη σειρά της, μια διαδικασία την οποία ονόμαζε «πώληση ασθενειών»: τον τρόπο, δηλαδή, με τον οποίο οι γιατροί και οι φαρμακευτικές εταιρείες διευρύνουν, χωρίς να χρειάζεται, τους ορισμούς των παθήσεων, έτσι ώστε να δέχονται περισσότερους ασθενείς και να εμπορεύονται περισσότερα φάρμακα (4). Αυτά τα κείμενα γίνονται ολοένα και πιο αναγκαία, στο μέτρο που πολλαπλασιάζονται οι κραυγές του μάρκετινγκ και εδραιώνεται η επιρροή των πολυεθνικών στο σύστημα υγείας.

(1) Διάσημη σάτιρα του Ζιλ Ρομάν «Ο γιατρός Νοκ, ή ο θρίαμβος της ιατρικής» (1923), στα πρότυπα του Μολιέρου. Η πιο διάσημη ρήση του ήρωα είναι: «Οι υγιείς είναι ασθενείς που δεν το γνωρίζουν».
(2) Vince Parry, «The art of branding a condition», «Medical Marketing & Media», Λονδίνο, Μάιος 2003.
(3) Ivan Illich, «Nemesis medicale», Seuil, Παρίσι, 1975.
(4) Lynn Payer, «Disease-Mongers: How Doctors, Drug Companies and Insurers Are Making You Feel Sick», John Wiley & Sons, Νέα Υόρκη, 1994.

* Ο RAY ΜΟΥΝΙΗΑΝ είναι δημοσιογράφος, ειδικός σε θέματα υγείας («British Medical Journal», «The Lancet», «The New England Journal of Medicine»), ενώ ο ALAN CASSELS είναι ερευνητής σε θέματα πολιτικής των φαρμάκων (Πανεπιστήμιο Βικτόρια, Καναδάς).

Παχυσαρκία και Μεταβολικό Σύνδρομο

Ένα από τα άκρως ενδιαφέροντα θέματα που απασχολούν μεγάλη μερίδα επιστημόνων που ασχολούνται με το πρόβλημα της παχυσαρκίας, είναι το Μεταβολικό Σύνδρομο και οι πολλές και ποικίλες επιπτώσεις που έχει στην ανθρώπινη υγεία.
Το Μεταβολικό Σύνδρομο που αποτελεί την μεταγενέστερη ονομασία του Συνδρόμου Χ, χαρακτηρίζεται από συγκεκριμένα στοιχεία και παραμέτρους, άρρηκτα συνδεδεμένες με τον ανθρώπινο μεταβολισμό.

Στοιχεία Μεταβολικού Συνδρόμου

• Κεντρικού τύπου παχυσαρκία (όταν το λίπος συσσωρεύεται στον κορμό, το γνωστό μας σχήμα «μήλου»)
• Υπέρταση
• Μείωση της HDL «καλής» χοληστερόλης
• Μικρολευκωματινουρία (μη φυσιολογική παρουσία μικρής ποσότητας λευκωματίνης στα ούρα)
• Αύξηση των τριγλυκεριδίων
• Υπερινσουλιναιμία
• Ινσουλινοαντίσταση
Τι είναι όμως η υπερινσουλιναιμία και η ινσουλινοαντίσταση που αποτελούν και τον συνδετικό κρίκο θα λέγαμε των στοιχείων του μεταβολικού συνδρόμου ;
Φανταστείτε ότι κάποιος φίλος (η ινσουλίνη) σας χτυπάει την πόρτα του σπιτιού σας (όπου σπίτι = κύτταρο). Εσείς όμως δεν μπορείτε να ανοίξετε διότι ο μεντεσές της πόρτας είναι χαλασμένος…Ακουσίως «αντιστέκεστε» στο χτύπημα του (το κύτταρο δεν «ανοίγει» την πύλη του να μπει η ινσουλίνη, παρουσιάζει δηλαδή ινσουλινοαντίσταση)..ποια θα είναι η επόμενη κίνηση του φίλου μας; Μα να χτυπήσει πιο δυνατά και ακόμα πιο δυνατά την πόρτα (τα πάγκρεας εκκρίνει «επίμονα» πολύ ινσουλίνη, όσο το κύτταρο δεν «ανοίγει» την πύλη, παρουσιάζεται δηλαδή υπερινσουλιναιμία)…Συνεπώς επιβάλλεται να φωνάξετε ένα τεχνικό (να χάσετε βάρος δηλαδή..) προκειμένου να μην σας χτυπάνε επίμονα την πόρτα…
Όταν μιλάμε για επιπλοκές που συνεπάγεται το Μεταβολικό Σύνδρομο αναφερόμαστε κυρίως στη στεφανιαία νόσο και στον διαβήτη τύπου 2. Όπως λοιπόν τονίζεται από πολλές μελέτες, κάθε επιμέρους στοιχείο του Μεταβολικού Συνδρόμου, αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την εκδήλωση στεφανιαίας νόσου. Φανταστείτε λοιπόν τι σημαίνει για έναν οργανισμό η συνύπαρξη όλων μαζί των στοιχείων του συνδρόμου!!!
Στα πλαίσια αυτού του συνδρόμου, αξίζει να αναφερθούμε και σε νεώτερα δεδομένα σχετικά με παράγοντες που δρουν αρνητικά στο καρδιαγγειακό σύστημα.
Μέχρι πριν από λίγα χρόνια, μια απλή εξέταση ολικής χοληστερόλης ίσως να αποτελούσε χρήσιμο διαγνωστικό εργαλείο για την αξιολόγηση μιας κατάστασης. Σήμερα όμως, όπως διαφαίνεται από πλήθος ερευνών, κάτι τέτοιο δεν αρκεί.
Αν ρίξουμε μια ματιά στην πλειονότητα των ανθρώπων που έπαθαν έμφραγμα, θα δούμε ότι αυτά είναι συνήθως άτομα με τιμές χοληστερόλης ελάχιστα υψηλότερες του κανονικού.
Ένας λοιπόν από τους σημαντικότερους φθοροποιούς παράγοντες είναι το μέγεθος και η πυκνότητα της LDL «κακής» χοληστερόλης. Όταν η LDL «κακή» χοληστερόλη απαρτίζεται από πυκνά και μικρά μόρια, προκαλεί μεγαλύτερη βλάβη στα αγγεία, από ότι αν τα μόρια της είναι μεγάλα και αραιά.
Πολύ απλά δύο άνθρωποι με ίδια τιμή LDL «κακής» χοληστερόλης δεν διατρέχουν το ίδιο ρίσκο για έμφραγμα… Αυτός που έχει «μικρή και πυκνή» LDL «κακή» χοληστερόλη διατρέχει έως και τριπλάσιο κίνδυνο!!!
Αξίζει να σημειωθεί πως στο Μεταβολικό Σύνδρομο, η LDL «κακή» χοληστερόλη εμφανίζεται «μικρή και πυκνή», γεγονός που οφείλεται και στα αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων. Ωραία μέχρι εδώ, αλλά θα αναρωτηθεί κάποιος πως μπορούμε να μάθουμε αν η «κακή» μας χοληστερόλη είναι «μικρή και πυκνή» ή «μεγάλη και αραιή» ;
Επειδή ο καθορισμός του μεγέθους και της πυκνότητας της «κακής» χοληστερόλης δεν είναι κλινικά εύκολο πράγμα, η ανεύρεση των επιπέδων των τριγλυκεριδίων, θεωρείται σήμερα ως έμμεσος τρόπος πιστοποίησης του μεγέθους και της πυκνότητας της «κακής» χοληστερόλης. Το άτομο δηλαδή με αυξημένα τριγλυκερίδια ,παρουσιάζει συχνά, πυκνά και μικρά μόρια «κακής» χοληστερόλης. Συνεπώς ο συνδυασμός αυξημένων τριγλυκεριδίων και αυξημένων τιμών LDL «κακής» χοληστερόλης ισούται με ωρολογιακή βόμβα….
Η πρώτη λοιπόν γραμμή επίθεσης απέναντι στο Μεταβολικό Σύνδρομο και τις δυσμενέστατες επιπτώσεις που προκαλεί στην υγεία, είναι σίγουρα η επίτευξη και διατήρηση επιθυμητού βάρους.
Όπως ειπώθηκε, συνδετικός κρίκος των παραγόντων του Μεταβολικού Συνδρόμου αποτελεί η υπερινσουλιναιμία και/ή η αντίσταση στην ινσουλίνη.
Η ελάττωση του βάρους και η άσκηση, μειώνουν την υπερινσουλιναιμία και την αντίσταση στην ινσουλίνη, αλλά και τους άλλους παράγοντες κινδύνου για στεφανιαία νόσο. Περνώντας τώρα στον σωστό τρόπο απώλειας βάρους, αξίζει να επισημάνουμε πως κάτι τέτοιο είναι αδύνατο να επιτευχθεί μέσα από στερητικές δίαιτες ή αμφιβόλου δράσης ουσίες που κυκλοφορούν ως συμπληρώματα διατροφής. Όπως έχουμε πολλές φορές επισημάνει μέσα από αυτό το βήμα, η σωστή διατροφική προσέγγιση για την επίλυση του προβλήματος της παχυσαρκίας δεν είναι εύκολη υπόθεση και απαιτεί την πλήρη συνεργασία του ατόμου με τον διαιτολόγο, που καλείται όχι μόνο να καταρτίσει την σωστή και εξατομικευμένη διατροφική αγωγή, που πρέπει να ακολουθήσει το άτομο, αλλά και να συνεισφέρει ουσιαστικά στην τροποποίηση της συμπεριφοράς του ατόμου απέναντι στη διατροφή.
Κάτι τέτοιο μπορεί να επιτευχθεί μέσα από την γνωσιακή συμπεριφοριστική θεραπεία.
Η γνωσιακή συμπεριφοριστική θεραπεία, βασίζεται στο επιστημονικό γεγονός ότι οι σκέψεις μας είναι αυτές που επηρεάζουν και διαμορφώνουν τα συναισθήματα και την γενικότερη συμπεριφορά μας και όχι εξωγενείς παράγοντες, όπως τρίτοι άνθρωποι, καταστάσεις ή γεγονότα.
Το θετικό αυτής της παραδοχής, είναι ότι μπορούμε να αλλάξουμε τον τρόπο που σκεφτόμαστε, ώστε να αισθανόμαστε και να ενεργούμε καλύτερα, ακόμα και αν η ίδια η κατάσταση δεν αλλάζει.
Την επόμενη λοιπόν φορά που θα σκεφτείτε ότι πρέπει να αλλάξετε τον τρόπο διατροφής σας και να χάσετε βάρος, μην προβληματιστείτε με αρνητικές σκέψεις του τύπου «θα μου λείψει η αγαπημένη μου σοκολάτα», «τι κρίμα που δεν θα ξαναβγώ για ποτό», αλλά αναλογιστείτε « τι καλό που θα κάνω υγεία μου», «σε λίγο καιρό θα μου κάνουν ρούχα της αρεσκείας μου», «θα αποκτήσω μεγάλη αυτοπεποίθηση με την αλλαγή της εμφάνισής μου» κ.λ.π.
Παράλληλα και στα πλαίσια της συμπεριφοριστικής προσέγγισης, συνειδητοποιήστε πως τροφές που λανθασμένα πιστεύετε πως αποτελούν αιτία των επιπλέον κιλών σας (π.χ. μακαρόνια), πρέπει να ενταχθούν στη δίαιτα σας, σε σωστή ποσότητα και συχνότητα βέβαια, ώστε να «απευαισθητοποιήσετε» τον εαυτό σας από μια λανθασμένη αρνητική σκέψη (τα μακαρόνια με παχαίνουν – δεν θα τα ξαναφάω ποτέ), που με μαθηματική ακρίβεια θα σας οδηγήσει κάποια στιγμή, στην υπερκατανάλωση της «απαγορευμένης», σύμφωνα με τα κριτήρια σας, τροφής!!.
Με την επιμέλεια του Δ.Σ. του ΕΙΔ
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
Πηγές:iatrikanea.gr- eid.org.gr

Πως το ξύδι βοηθάει τη σιλουέτα;

Ένα παλιό γνωμικό λέει πως το μηλόξιδο κάνει καλό στη σιλουέτα μας. Άλλωστε είναι γνωστό ότι τα σούπερ μοντέλα Σίντι Κρόφορντ και Χάιντι Κλουμ έπιναν... λίγο ξίδι πριν από κάθε γεύμα, πιστεύοντας ότι τις βοηθάει να διατηρήσουν τη γραμμή τους.

Επιστήμονες από την Ιαπωνία διαπίστωσαν προσφάτως πως ο ισχυρισμός αυτός κρύβει κάποια αλήθεια. Οι ερευνητές μελέτησαν ποντίκια και διαπίστωσαν ότι όταν τα τάιζαν με φαγητά που περιείχαν πολλές θερμίδες αλλά και ξίδι, τα ζώα συσσώρευαν 10% λιγότερο λίπος από ό,τι όταν τα τάιζαν με τα ίδια φαγητά αλλά χωρίς ξίδι.

Σύμφωνα με τους «Τάιμς», ως φαίνεται, το οξύ που περιέχει το ξίδι (οξικό) ενεργοποιεί γονίδια τα οποία ενεργοποιούν ορισμένα ένζυμα, που με τη σειρά τους αυξάνουν την καύση του λίπους- και ο μηχανισμός αυτός καταστέλλει τη συσσώρευση λίπους στο σώμα.

Επιπλέον, δύο μελέτες έδειξαν ότι ποντίκια που κατανάλωναν ξίδι είχαν χαμηλότερα επίπεδα χοληστερόλης και χαμηλότερη αρτηριακή πίεση σε σύγκριση με όσα δεν το κατανάλωναν.

Άλλες μελέτες έχουν δείξει πως το ξίδι καταστέλλει και την όρεξη, επιβραδύνοντας τον ρυθμό κενώσεως του στομάχου- και αυτό σημαίνει πως με τη βοήθειά του μπορεί να μειώσει κανείς τις ποσότητες της τροφής που καταναλώνει και πιθανώς το τσιμπολόγημα μεταξύ των γευμάτων.